Odsetki od kosztów kredytu – czym są? Co zrobić, aby ich nie płacić? Co przysługuje konsumentowi w razie ich naliczenia?

Jak sprawdzić, czy zostały naliczone i pobrane? Czy problem dotyczy banków, czy instytucji pożyczkowych? Czym jest sankcja darmowego kredytu?

Masz zaciągniętą pożyczkę? Sprawdź, czy możesz skorzystać z sankcji darmowego kredytu.

Odsetki od kapitału

Naturalne jest, że instytucje pożyczkowe oraz banki udostępniają swoim klientom pieniądze za pomocą pożyczek lub kredytów, a następnie za tę usługę pobierają wynagrodzenie. Może ono przyjąć postać różnego rodzaju opłat, prowizji, dodatkowych usług (nie zawsze zgodnie z przepisami, bowiem transakcje wiązane są nielegalne) oraz ubezpieczeń. Klienci (konsumenci) zwykle nie znają się na wszystkich zawiłościach kilku najważniejszych ustaw w tym przedmiocie: prawa bankowego, kodeksu cywilnego oraz ustawy o kredycie konsumenckim. Na ich niewiedzy żerują niektóre instytucje pożyczkowe. Na szczęście proceder wykorzystywania pozycji dominującej jest coraz rzadszy, ale nadal się zdarza i dobrze jest znać swoje prawa.

Prawo poboru odsetek od kapitału wynika z przepisów art. 69 Prawa bankowego o kredycie:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

A także ust. 2 o obowiązku poinformowania klienta

o wysokości oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany.

Podobny obowiązek na instytucje pożyczkowe nakłada ustawa o kredycie konsumenckim w myśl art. 13 ust 1. pkt. 10:

informacje o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o odsetkach, prowizjach, marżach, opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, na których są zapisywane zarówno transakcje płatności, jak i wypłaty, łącznie z opłatami za korzystanie z instrumentów płatniczych zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, oraz kosztach usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie.

Samą definicję pożyczki znajdziemy w kodeksie cywilnym, w art. 720 i n.

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Tak więc naliczanie odsetek od kapitału jest zgodne z przepisami. Jednakże niektóre instytucje pożyczkowe z uwagi na słabszy nadzór nad bankami nadinterpretują powyższe przepisy. Polega ten proceder na obliczeniu odsetek nie od kapitału rzeczywiście udostępnionego pożyczkobiorcy, a od łącznej kwoty pożyczki i kosztów jej udzielenia, to jest łącznie z marżą.

To znaczy, że odsetki mogą być niby nieznacznie wyższe, ale biorąc pod uwagę, że sposób naliczania dotyczy rzeszy klientów, to zyski dla instytucji pożyczkowej stają się nieporównywalnie większe.

Oprocentowanie pożyczki powinno być określone w umowie w skali roku i nie może być zależne od kosztów pożyczki. Jeżeli instytucja pożyczkowa udzieli nierzetelnej informacji o rzeczywistej stopie oprocentowania, czyli RRSO, to znaczy, kiedy zaliczy do nich koszty pożyczki, wówczas klient może skorzystać z sankcji darmowego kredytu.

Sankcja darmowego kredytu

Tzw. sankcję darmowego kredytu określa art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim:

konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie.

Uprawnienie to wygasa z upływem roku od dnia wykonania umowy.
Warto zauważyć, że cała procedura odbywa się z inicjatywy konsumenta i na jego pisemny wniosek.

Reasumując, zaliczanie kosztów kredytu lub pożyczki do kwoty odsetek jest coraz rzadszym procederem, jednak nadal spotykanym. Jeżeli chcesz sprawdzić, czy Twoja umowa pożyczki jest dobrze skonstruowana albo czy masz prawo do skorzystania z sankcji darmowego kredytu, to skontaktuj się z dobrą kancelarią prawną specjalizująca się w sporach z bankami.