Odszkodowanie za wypadek przy pracy
Spis treści
Wypadek w pracy a odszkodowanie – jak wygląda procedura? Czy każdy wypadek w miejscu pracy jest wypadkiem przy pracy? Kiedy należy się odszkodowanie za wypadek przy pracy?
Kto wypłaca odszkodowanie? Z jakich źródeł poszkodowany może domagać się rekompensaty? O tym wszystkim przeczytacie w tym artykule.
Należy także podkreślić, że rocznie aż cztery tysiące ludzi ginie w wyniku wypadków przy pracy, a aż 3 miliony ludzi doznaje z powodu takich zdarzeń uszczerbku na zdrowiu.
Czym jest wypadek w pracy?
Nie każde zdarzenie, które w języku potocznym nazywamy wypadkiem jest nim w rozumieniu przepisów prawa pracy. Wyjaśnia to ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 2002 roku.
Wypadek przy pracy, to zdarzenie losowe o charakterze zewnętrznym, które doprowadziło do urazu stałego lub długotrwałego albo do śmierci pracownika.
Uszczerbek na zdrowiu uznaje się za długotrwały, jeżeli skutek urazu ma charakter przemijający, lecz nie krótszy niż sześć miesięcy.
Jakie zdarzenia zalicza się, jako wypadek przy pracy?
Każde zdarzenie może być uznane za wypadek przy pracy, o ile spełnia ściśle określone warunki. Innymi słowy, katalog spraw jest otwarty, natomiast decyzja oparta jest o ścisły wykaz okoliczności. Przede wszystkim musi nastąpić pewien związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy czasem a miejscem pracy.
Ustawa określa, że wypadkiem przy pracy jest zdarzenie będące następstwem:
- – czynności zwykłych wykonywanych na rzecz pracodawcy i wynikających z jego polecenia,
- – czynności wykonywanych na rzecz pracodawcy bez zlecenia,
- – pozostawania do dyspozycji pracodawcy.
Katalog ten został rozszerzony o wypadki w trakcie:
- – szkolenia powszechnego z samoobrony (na przykład kierowników jednostek administracji),
- – podróży służbowej,
- – wykonywania zadań powierzonych przez organizację zawodową działającą na terenie zakładu pracy danego pracodawcy.
Ważnym jest, że aby zdarzenie zostało uznane za wypadek w pracy, poszkodowany nie może w tym samym czasie wykonywać czynności prywatnych.
Dla przykładu, potrącenie na pasach, kiedy pracownik wyjdzie w trakcie czasu pracy do sklepu poza zakładem nie może być uznane za wypadek w pracy. Jeżeli pracownik zostanie poszkodowany w trakcie podróży służbowej, na przykład w drodze do restauracji po zakończeniu czynności pracowniczych, nie będzie to uznane za wypadek w pracy.
Kto decyduje o uznaniu zdarzenia za wypadek w pracy?
Procedura jest w tym zakresie bardzo jasno określona. Po pierwsze to obowiązkiem pracownika poszkodowanego jest zawiadomienie pracodawcy o zaistniałym zdarzeniu losowym, w który pracownik odniósł uraz. Pracodawca powołuje zespół wypadkowy, który ma za zadanie ocenienie zdarzenia i sporządzenie protokołu wypadkowego w terminie czternastu dni.
To do pracodawcy należy decyzja o uznaniu zdarzenia za wypadek w pracy, a odszkodowanie z tego tytułu wypłacają już odpowiednie podmioty, takie, jak na przykład Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Od decyzji pracodawcy w sprawie uznania zdarzenia za wypadek w pracy przysługuje odwołanie pracownikowi poszkodowanemu do Sądu Pracy. Powództwo takie jest zwolnione z kosztów.
ZUS a odszkodowanie za wypadek w pracy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie decyduje o uznaniu zdarzenia i nie ma co do zasady narzędzi prawnych do tego, by zanegować decyzję pracodawcy w takiej sprawie. ZUS natomiast za pośrednictwem lekarza orzecznika lub komisji orzeczniczej w terminie 30 dni od wydania decyzji przez pracodawcę lub orzeczenia przez Sąd Pracy orzeka o kwalifikacji urazu. Następnie za wypadek w pracy odszkodowanie jest wypłacane na podstawie stawek z rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w nawiązaniu do u.u.s.w.p.p.
Czy ZUS może odmówić wypłaty odszkodowania za wypadek w pracy?
Nie tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale także inne podmioty zobowiązane do wypłaty świadczenia będą zwolnione z tego obowiązku, o ile udowodnią, że wypadek spełniał oczywiście wszystkie przesłanki wypadku w pracy, ale wyniknął z bezpośredniej winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa pracownika. Na przykład, jeżeli w trakcie pracy spawacz straci wzrok z powodu nie założenia okularów ochronnych, to będzie to jego rażące niedbalstwo.
Natomiast ważnym jest, aby pracownik został wcześniej poinformowany i przeszkolony przez pracodawcę lub podmiot zewnętrzny działający na rzecz pracodawcy z zakresu przepisów prawa pracy, regulaminów i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).
Kto ma obowiązek w razie wypadku w pracy wypłacić odszkodowanie?
Powszechna wiedza jest następująca: za wypadek w pracy odszkodowanie wypłaca ZUS. Jednakże to tylko część prawdy. Po pierwsze, jeżeli do zdarzenia przyczynił się pracodawca, to jest on zobowiązany do wypłaty odszkodowania ze swojej strony na zasadach ogólnych, to znaczy z tytułu odpowiedzialności cywilnej z art. 445 Kodeksu Cywilnego, ale tylko wtedy jeżeli zawinił, to znaczy, gdy pomiędzy wypadkiem w pracy a zachowaniem pracodawcy istnieje związek przyczynowo – skutkowy. Na przykład: pracodawca zaniedba i nie opracuje regulaminu dla pracowników, jak mają zachować się pracownicy na hali produkcyjnej. Inna sytuacja: pracodawca nie przestrzega zasady wymiaru pracy i pracownik z przemęczenia zaniedba środki ostrożności i ulegnie wypadkowi.
Tylko i wyłącznie w powyższych sytuacjach, gdy istnieje chociażby przyczynienie się umyślne bądź rażące niedbalstwo pracodawcy, to w takim przypadku można dochodzić odszkodowania za wypadek w pracy.
Warto podkreślić, że szczególnie w takich sytuacjach niezbędna jest pomoc kancelarii prawnej, która pomoże prowadzić rozmowy z pracodawcą, tak by nie popsuć relacji, o ile to tylko możliwe, a przy tym dobry prawnik zabezpieczy Wasze ewentualne roszczenia.
Ubezpieczenie grupowe następstw nieszczęśliwych wypadków
Co do Ubezpieczenia NNW to każdy może mieć zawartych kilka polis w rożnych towarzystwach ubezpieczeniowych. Warto pamiętać, że roszczenia te nie wyłączają się, to znaczy, że można dochodzić z każdej posiadanej polisy oddzielnego odszkodowania za to samo zdarzenie, o ile było ono określone w Ogólnych Warunkach Umowy.
Odszkodowanie po wypadku samochodowym z OC sprawcy zdarzenia
Problem odszkodowań komunikacyjnych za wypadki w pracy jest prawnikom powszechnie znany. Polega on często na tym, że pracownik nie zawsze upomina się o odszkodowanie, ponieważ nie poruszał się swoim pojazdem albo uzyskał już odszkodowanie z ZUS i NNW. Problem bardzo często dotyczy przedstawicieli handlowych, którzy w drodze spędzają znaczną część czasu pracy. Zasada w tym przypadku jest podobna, jak w przypadku ubezpieczenia NNW.
Potrzebujesz pomocy w tej sprawie? Wypełnij formularz a udzielimy Ci bezpłatnej porady prawnej
Źródła:
- Jędrasik – Jankowska, Ustawa o świadczeniach z tytułów wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Omówienie, LexisNexis, 2001.
- D. Lach, S. Samol, Ustawa o świadczeniach z tytułów wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Komentarz, Warszawa, 2010.
- Liwo, Bezpieczeństwo i higiena pracy (służby) – zysk czy strata podmiotu zatrudniającego?, „Przegląd Prawa Pracy”, nr 7-8, 2015.
