Kto może zawrzeć ugodę z bankiem? Czy wszyscy frankowicze będą objęci ugodą? Na czym polega mediacja? Czy istnieje szansa na prawdziwe zakończenie sporu frankowiczów z bankami? Jak wygląda cała procedura zawarcia ugody mediacyjnej?
Spis treści
Bank PKO BP zagrał va banque z frankowiczami i zanim jeszcze nastąpił wysyp pozwów przeciwko bankowi zaproponował ugody. Przypomnijmy tylko, że w ujęciu sumarycznym PKO BP jest niekwestionowanym liderem, nadal ma w swoim portfelu ok. 100 000 umów frankowych! Z czego jedynie niecałe 10 000 klientów złożyło pozwy do sądu o unieważnienie lub przewalutowanie umowy.
Na czym polega propozycja ugody PKO BP?
Bank PKO BP w myśl zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego z grudnia 2020 roku wyszedł z propozycją zawarcia masowych ugód z frankowiczami. Propozycje banku polegają na przewalutowaniu kredytu na złotówkowy od dnia zawarcia umowy kredytu z oprocentowaniem zmiennym opartym o sumę wskaźników WIBOR 3M oraz marży. Przy jednoczesnym pozostawieniu pozostałych składowych kredytu bez zmian, takich jak: ubezpieczenie, prowizje, okres i formę spłaty oraz dodatkowe opłaty.
Można z tego wywnioskować, że kredyt zostaje utrzymany w mocy, natomiast bank bierze na siebie pełne ryzyko walutowe. Na uwagę zasługuje fakt, że po przewalutowaniu kredyt stanie się złotówkowym kredytem hipotecznym, a nie hybrydowym tworem opartym o LIBOR.
Bank zobowiązał się przekazać każdemu, kto wykaże chęć przystąpienia do mediacji w sprawie zawarcia ugody, wszystkich wyliczeń z odpowiednim wyprzedzeniem.
Czy PKO BP stać na zawarcie masowych ugód z frankowiczami?
Wydaje się, że dla PKO BP mediacja i ugody to najrozsądniejsza droga. Po pierwsze nadal ma w swoim portfelu, jak już była mowa ok. 100 tys. umów aktywnych. Po wtóre – droga sądowa, to droga dłuższa i trzyma bank oraz jego największych kontrahentów w niepewności. Po trzecie ugody – nawet masowe, to i tak najmniej bolesna ścieżka dla banku. I najważniejsze PKO BP już zgromadził na oddzielnym funduszu niemal 7 mld zł na działania związane z frankowiczami – i to zapewne z tych pieniędzy zostanie pokryta strata wynikająca z przeniesienia na bank ryzyka walutowego ex tunc.
Mediacja z bankiem
Mediacja, to metoda alternatywna w rozwiązywaniu sporów, dobrowolna i elastyczna.
Mediacje z dużymi instytucjami, jak banki nadal są rzadkością i z pewnością całe środowisko mediatorów z dużym zainteresowaniem będzie obserwowało, jako potoczą się mediacje z PKO BP – mówi dr Paweł Siejak, prawnik i mediator stały.
Mediacja z PKO BP będzie odbywała się przed Sądem Polubownym przy KNF w Warszawie. Aby przystąpić do mediacji należy zalogować się w serwisie transakcyjnym banku i podpisać umowę o mediację. Następnie Sąd Polubowny wyznaczy termin pierwszego spotkania mediacyjnego. Bank ze swej strony natomiast zobowiązał się przedstawić klientowi wszystkie wyliczenia odnośnie przewalutowania kredytu frankowego.
Posiedzenia mediacyjne będą odbywać się on-line, a klient będzie zobligowany do wizyty w oddziale banku jedynie w przypadku podąsania ugody.
Zawarcie ugody z bankiem przed mediatorem skutkuje jej zatwierdzeniem przez sąd i nadaniu jej klauzuli wykonalności. W związku z powyższym nie ma takiej możliwości, aby w późniejszym okresie podważać umowę lub domagać się unieważnienia przelwalutowanej umowy kredytowej – to bardzo ważne i należy o tym pamiętać.
Cały proces nazywany jest mediacją, ale w mediacji należy dopiero wypracowywać ugodę a tutaj wydaje się, że klient będzie mógł jedynie zaakceptować, bądź też nie warunki przyszłej ugody przedstawione przez bank – czy to jest prawdziwa mediacja? – stawia pytanie dr Paweł Siejak.
Kto nie będzie mógł zawrzeć ugody z PKO BP?
Ugoda z PKO BP nie jest dla wszystkich. Początkowo spekulowano, że bank przedstawi propozycje jedynie tym klientom, którzy złożyli już pozwy do sądu. Jednak PKO BP poszedł dalej i daje tę możliwość wszystkim. No prawie wszystkim klientom – warunek pierwszy, to aktywna umowa. Nie mogą zawrzeć ugody osoby, które już spłaciły kredyt. Warunek drugi: możliwość zawarcia ugody odnosi się wyłącznie do klientów indywidualnych, osób fizycznych którzy kredytem frankowym finansowali potrzeby mieszkaniowe, a nie inwestycyjne. Warunek trzeci: strona pragnąca zawrzeć ugodę nie mogła korzystać w przeszłości z Funduszu Wsparcia Kredytowego.
Czy ugoda z bankiem to dobry pomysł?
Powyższe pytanie jest trudne, a odpowiedź będzie zależała zawsze od indywidualnej sytuacji frankowicza – najlepiej poproś o pomoc prawnika w przeanalizowaniu Twojej sprawy. Po wtóre, jeżeli zawrzesz ugodę przed mediatorem i zostanie ona zatwierdzona przez sąd, to nie będziesz mógł już dochodzić swoich praw o unieważnienie umowy frankowej. Natomiast trzeba założyć, że jest to jakieś rozwiązanie i pozwala na szybkie zakończenie sprawy.
Czy inne banki pójdą w ślad za PKO BP w sprawie frankowiczów?
Trzeba wziąć pod uwagę dwie kwestie – PKO BP ma największy sumarycznie portfel umów frankowych – ok. 100 tys. ale procentowo stanowi on ok. 18% kredytów mieszkaniowych i ok. 8% kredytów ogółem – dlatego ten bank może sobie pozwolić na próbę masowych ugód. Inaczej jest chociażby w przypadku Getin Noble Bank, gdzie umowy kredytów frankowych stanowią niemal 40% portfela kredytów mieszkaniowych!
Czy inne banki powielą schemat PKO BP i zaczną proponować masowe zawieranie ugód z frankowiczami – wiele będzie zależało od odzewu klientów PKO BP i rzeczywistej liczby zawartych porozumień.
